Niecodzienne
spotkanie na morzu
W
dniu 15.12.2016 doszło do niecodziennego zdarzenia. Uczestnikom wyprawy wędkarskiej,
zorganizowanej przez Marinero Wędkarstwo Morskie udało się zaobserwować
delfina. Całe zdarzenie miało miejsce przed godz. 11:00, kilka mil
morskich od brzegów Władysławowa. Jak donieśli nam obserwatorzy ssak
towarzyszył im przez dobre pół godziny, przy czym opisują go jako
towarzyskiego, chętnego do zabawy - jakby cieszącego się ze spotkania z
ludźmi. Delfin pływał przy burcie łodzi „Marinero” z prędkością
15 - 17 węzłów, od czasu do czasu nawet ją wyprzedzając. Dokonana przez
nas analiza otrzymanej dokumentacji video wskazuje, że prawdopodobnie mamy
tu do czynienia z jednym z dwóch gatunków delfinów obserwowanych wcześniej
w Bałtyku - delfinem butlonosym
lub białonosym
Informacje o spotkaniu z delfinem, które uzyskaliśmy od Pana Marcina
Ortela, właściciela łodzi wędkarskiej „Marinero”
Całe
zdarzenie miało miejsce 15 grudnia. O godzinie 10:24 po wyjściu z portu we
Władysławowie jednostka znajdowała się na pozycji 55°02'18.1"N 18°06'39.2"E
gdzie dryfowała. Wtedy po raz pierwszy zaobserwowany został delfin kilka
razy wynurzając się obok łodzi. Następnie po 15 minutach kiedy łódka
objęła kurs na południe znowu udało się zobaczyć delfina w okolicach
jednostki. O godzinie 10:54 kiedy łódka nabierała prędkości, a licznik
wskazywał ok 9 węzłów delfin pływał przy burcie. Wraz z
przyspieszeniem do prędkości 15 – 17 węzłów delfin wyraźnie się
bawił ścigając się z łodzią i bez problemu wygrywając ten nierówny
pojedynek.
Bardzo dziękujemy uczestnikom rejsu - wędkarzom, za przekazanie
dokumentacji ze spotkania, a w szczególności Panu Marcinowi za zgłoszenie
niebywałego zdarzenia oraz pełną współpracę z naszą placówką, która
od rejestruje obserwacje ssaków morskich w Bałtyku. Jak widać, możemy doświadczyć
niespodziewanych rzeczywistych atrakcji nawet w naszym morzu. Warto więc obserwować Bałtyk.
Spotkania z delfinami w Morzu Bałtyckim nie
zdarzają się często, dlatego każde takie spotkanie warte jest
odnotowania. Przedstawiamy kilka faktów.
Delfiny butlonose (Tursiops truncatus) są rzadkimi gośćmi w Bałtyku, ale nie znaczy to, że się tu nie pojawiają. 8 sierpnia 2015 roku pracownicy Stacji Morskiej otrzymali informację o pływających delfinach tuż przy Helu. Niestety, turystom nie udało się zrobić zdjęć, dzięki którym można by określić, o jaki gatunek chodzi. Jednak kilka dni później, 12 sierpnia, nadeszła kolejna wiadomość, tym razem od wędkarzy z okolic Kaliningradu. Mężczyźni łowiący sandacze zaobserwowali dwa delfiny. Obserwacja została tutaj udokumentowana zdjęciami i krótkim filmem. Dzięki tym materiałom, udało się ustalić że są to butlonosy. Potwierdzili to także naukowcy z Litewskiego Muzeum Morskiego na podstawie obserwacji z dokonanych dzień później w rejonie Kłajpedy. Miesiąc wcześniej parę delfinów butlonosych zaobserwowano u wschodnich wybrzeży Danii. W ciągu 2016 r., para delfinów butlonosych wielokrotnie obserwowana była u wybrzeży Niemiec. Tam doczekały się nawet imion - Delfie i Selfie.
Butlonosy przebywają głównie w rejonach
przybrzeżnych stref tropikalnych i umiarkowanych. Występują w Morzu Śródziemnym
i Czarnym. Największe osobniki mogą osiągać wagę do 650 kg i
380 cm
długości. Samce żyją przeciętnie 45 lat, samice o 5 lat dłużej.
Delfiny te zaliczane są do jednych z najszybszych waleni, potrafią pływać
z prędkością
40 km/h
. Butlonosy podobnie jak nasze morświny są chronione zapisami Dyrektywy
Siedliskowej UE oraz Konwencji Bońskiej i jej porozumienia ASCOBANS.
Spośród
wszystkich gatunków delfinów
to obserwacje delfina
białonosego (Lagenorhynchus albirostris) odnotowywane są w
Bałtyku najczęściej, a pierwsze informacje pochodzą sprzed mniej
więcej 700 lat. Do tej pory doliczono się co najmniej 40 takich zdarzeń z
udziałem 70 osobników.
U
wybrzeży Polski po raz pierwszy gatunek ten został odnotowany w 1862 r. w
pobliżu Kołobrzegu. Tutaj
także dwa osobniki obserwowano w roku 1989. Kolejne spotkanie z białonosem
miało miejsce w Rozewiu, gdzie w grudniu 1994 r. znaleziono martwą samicę.
Na przełomie lipca i sierpnia 1995r. w
Łebie, a następnie we
Władysławowie widywany był
delfin białonosy ochrzczony przez rybaków imieniem Duduś. Samiec
ten przez dłuższy czas przebywał w rejonie Półwyspu Helskiego, gdzie
towarzyszył rybakom w połowach. Niestety, przebywanie i zabawa w pobliżu
narzędzi połowowych skończyła się dla niego tragicznie - wpadł w sieci
i zginął. Kolejny delfin białonosy - Fikuś obserwowany był stale w
Morzu Bałtyckim począwszy od maja 1997 do września 1998. Przez cały ten
okres przebywał w okolicach platform wiertniczych Petrobaltic-u;
zginął wskutek przyłowu w sieciach rybackich 19 września 1998
roku.
Delfin
białonosy zamieszkuje morza strefy chłodnej umiarkowanej, subpolarnej północnego
Atlantyku oraz regularnie występuje w Cieśninach Duńskich. Coraz częściej
można go spotkać w Morzu Bałtyckim. Występuje w grupach liczących do 50
osobników, gromadzących prawdopodobnie zwierzęta w podobnym wieku lub tej
samej płci. Łączy się w stada liczące setki, a nawet tysiące osobników.
Zauważono, że ssaki te potrafią występować oraz
polować w grupach z butlonosami i delfinami białobokimi a także w
towarzystwie większych waleni - finwali i humbaków. Pokarm białonosów
stanowi wiele gatunków ryb pelagicznych, ze szczególnym uwzględnieniem śledzia,
ryb dorszowatych i morszczuka. Dietę urozmaicają także skorupiaki i głowonogi.
Białonosy są delfinami bardzo aktywnymi i często wyskakują ponad powierzchnię wody. Chętnie przebywają w pobliżu łodzi czy statków.
Wszelkie doniesienia dotyczące obecności
ssaków morskich w polskiej części Morza Bałtyckiego, które wzbogacą
dotychczasową bazę danych, prosimy zgłaszać dzwoniąc na numery telefonów
Stacji Morskiej czynne całą dobę: 58-675-08-36 lub 601-88-99-40, wysyłając
emaila na adres: hel@ug.edu.pl
lub powiadamiając "Błękitny Patrol" WWF
tel. 795 -536 – 009.
Aktualizacja: na podstawie kolejnych nadesłanych materiałów udało się ustalić iż obserwowanym delfinem był butlonos
Tursiops truncatus
opracował: Jarosław
Jankowski
|