Foka
pospolita
Phoca vitulina (L.)
Foka
pospolita jest jednym z trzech gatunków zamieszkujących Bałtyk.
Samca od samicy ciężko odróżnić bowiem nie występuje u nich dymorfizm
płciowy (różnice w wyglądzie samca i samicy). Ubarwienie ich ciała jest
różnorodne, od jasnoszarego po ciemnobrązowe z małymi ciemnymi plamkami,
lecz strona brzuszna zwykle jest jaśniejsza od grzbietu.
Foka pospolita. Foto: K.E.Skóra
Samce
dorastają do 180 cm, przy wadze do 130 kg, samice zaś są mniejsze, długość
ich ciała dochodzi do 150 cm a ciężar 105 kg. Samce są gotowe do rozrodu
w wieku 6 lat, samice dojrzałość płciową osiągają w wieku 4 lat. Pysk
u tego gatunku jest krótki tzw. „koci”, zaś oczy są duże i osadzone
blisko siebie oraz nozdrza w kształcie litery V, łączące się w dolnej
części. Często można zauważyć wokół oka jasną obwódkę.
Gatunek
ten przebywa zwykle w wodach płytkich, w pobliżu piaszczystych lub
kamienistych plaż. W wodzie zwierzęta widywane są zwykle pojedynczo lub w
małych grupach, na lądzie grupują się, nie przebywając jednak zbyt
blisko siebie. Są bardzo płochliwe, a zarazem ciekawskie. Foki te łączą
się w pary i przystępują do zakładania rodziny po okresie linienia, a więc
we wrześniu i na początku października. Nie łączą się w pary na całe
życie.
Młode
szczeniaki rodzą się na przełomie czerwca i lipca na brzegu z dala od
stada i wyglądem przypominają osobniki dorosłe. Mierzą 70-90cm dł. i ważą
9-11kg. Swoją niemowlęcą sierść tracą jeszcze w łonie matki lub zaraz
po urodzeniu, toteż zwykle przychodzą na świat ubarwione tak jak dorosłe
osobniki, w miarę upływu lat lekko ciemniejąc. Samice są troskliwymi
matkami, w razie niebezpieczeństwa spychają młode do wody uderzając płetwami.
W wodzie podtrzymują potomstwo swoim ciałem i oddalają się w spokojne
miejsce. Młode karmione są mlekiem matki przez 4-6 tygodni. Po tym okresie
rozpoczynają samodzielne życie, pozostając jednak przez pewien czas pod
matczyną opieką.
Foki
pospolite na świecie są jednym z najbardziej rozprzestrzenionych
gatunków wśród płetwonogich.
Liczebność bałtyckiej
populacji foki pospolitej na początku XX. wieku została oszacowana wg
statystyk połowowych na ok. 5000 osobników. Intensywne polowania prowadzone na
początku wieku doprowadziły do spadku jej liczebności do 1000 sztuk, która
utrzymywała się do lat 30. Dalszy
spadek ilości fok pospolitych w Bałtyku do kilkuset sztuk był obserwowany do
lat 70. Obecnie ich liczebność szacuje się na ok. 800 szt.
Na naszym wybrzeżu są niezwykle
rzadko spotykanymi gośćmi. Jedynie w okolicach ujścia Wisły Przekop od
kilku lat obserwuje się regularnie dwa prawdopodobnie te same osobniki. W
tym rejonie sensacyjnie odnotowano również dwukrotnie narodziny fok
pospolitych w 1990 oraz 2011 roku. Od lipca 2006 roku na polskim
wybrzeżu przebywała foka o imieniu Cętka.
|
