Konferencja
kampanii o Helski Cypel
Helski
Cypel to część chronionych obszarów przyrodniczych systemu Natura 2000
Unii Europejskiej (PLH 20032 i PLB 220005), część Nadmorskiego Parku
Krajobrazowego oraz systemu Bałtyckich Obszarów Chronionych Komisji Helsińskiej
(BSPA HELCOM).
W
okresie od marca do czerwca 2010r. czterokrotnie odbyły się spotkania
warsztatowe na rzecz ochrony przyrodniczych walorów końca Półwyspu
Helskiego. Realizatorem projektu, finansowanego ze środków Wojewódzkiego
Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Gdańsku, była
Fundacja Rozwoju Uniwersytetu Gdańskiego. U podstaw jego podjęcia legło
przeświadczenie, że brak dialogu pomiędzy obecnymi i potencjalnymi użytkownikami
tego obszaru oraz uchylanie się od odpowiedzialności za obecny jego stan
grozi utratą unikatowych atutów przyrodniczych, które teren ten posiada.
Miejscem narad była Stacja Morska Instytutu Oceanografii Uniwersytetu Gdańskiego
oraz helska szkoła.
W
dniu 12 października 2010r. zorganizowano konferencje podsumowującą
dorobek społecznej dyskusji nad perspektywą zagospodarowania obszaru
Helskiego Cypla (program
konferencji).
Problem
nie jest nowy. Pierwsza studyjna wizja lokalna władz administracyjnych
województwa, starostwa oraz helskich instytucji i organizacji na Helskim
Cyplu miała miejsce jeszcze we wrześniu 2003r. Czas rezygnacji z funkcji
militarnych tego obszaru zbliżał się. Niefrasobliwie otworzenie obszaru
na niekontrolowaną turystyczną penetrację groziło, że z każdym rokiem
miejsce to będzie traciło swoje walory przyrodnicze. Posiadając niezwykłe
krajobrazowe atuty oraz bogactwo zabytków militarnych Cypel stał się
magnesem dla rekreacyjnej i edukacyjnej turystyki, a także deweloperów. Będąc
obszarem o skomplikowanym statusie administracyjnym wymagał porozumienia co
najmniej kilku publicznych instytucji dla stworzenia możliwości
racjonalnego nim zarządzania i ochrony.
Z
danych Stacji Morskiej IOUG wynika, że w każdym sezonie wakacyjnym na
Helskim Cyplu można spodziewać się ponad 300 tysięcy osób a cenne
przyrodniczo miejsca są pozbawione stosownych zabezpieczeń przed żywiołową
obecnością ludzi, która skutkuje degradacją chronionych prawem siedlisk,
w szczególności wydm szarych.
Wstępem
dla znalezienia rozwiązania narastających problemów stały się w/w
warsztaty. W spotkaniach brało udział około 20 przedstawicieli
instytucji, których zakres kompetencji wiązał się z problematyką
zarządzania walorami przyrodniczymi i kulturowymi Cypla Helskiego. Do
najaktywniejszych uczestników spotkań należały: Lasy Państwowe,
Nadmorski Park Krajobrazowy, Urząd Miasta Helu, Urząd Morski w Gdyni,
Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Gdańsku oraz organizacje pozarządowe,
w tym stowarzyszenia Przyjaciele Helu, Eko-Unia, WWF Polska, Grupa Badawcza
Ptaków Morskich „Kuling” i Fundacja Rozwoju Uniwersytetu Gdańskiego.
Obecni byli także służący radą specjaliści z Uniwersytetu Gdańskiego,
Politechniki Gdańskiej oraz Akademii Morskiej w Gdyni.
Efektem
warsztatów było powstanie wstępnego zarysu projektu, na którego
realizację w lipcu 2010r., w ramach piątej osi priorytetowej Programu
Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko został złożony wniosek o dofinansowanie
jego realizacji. Zaplanowane w projekcie działania mają zniwelować
niekontrolowaną antropopresję na siedliska i korzystające z nich
gatunki.
Rolę
głównego realizatora projektu pn. „Ochrona cennych przyrodniczo siedlisk
Cypla Helskiego poprzez ukierunkowanie ruchu turystycznego” przyjęła
Gmina Miasto Hel. Partnerską pomoc zadeklarowały: Urząd Morski w Gdyni,
Nadleśnictwo Wejherowo - Lasy Państwowe, Stowarzyszenie „Przyjaciele
Helu” oraz Fundacja Rozwoju Uniwersytetu Gdańskiego.
Jeśli
projekt uzyska wsparcie finansowe, wytyczone zostaną neutralne dla walorów
przyrodniczych szlaki komunikacyjne, wybudowane pomosty odsuwające ruch od
szczególnie narażonego na antropopresję końca półwyspowego cypla,
zmodernizowany zostanie były obiekt wojskowy na cele wspomagające ochronę
przyrody, zainstalowany dozór TV i uruchomione patrole terenu.
|
