KOMISJA HELSIŃSKA

KOMISJA OCHRONY ŚRODOWISKA MORSKIEGO MORZA BAŁTYCKIEGO

Zalecenie HELCOM 15/1

przyjęte dnia 10 marca 1994 roku, w związku z artykułem 13, paragraf b Konwencji Helsińskiej

OCHRONA PASA BRZEGOWEGO

KOMISJA, PRZYPOMINAJĄC Artykuł 13g Konwencji o Ochronie Środowiska Morskiego Obszaru Morza Bałtyckiego z 1974 roku (Konwencji Helsińskiej),

BIORĄC POD UWAGĘ Artykuł 15 Konwencji Helsińskiej z 1992 roku,

MAJĄC NA UWADZE Deklarację Morza Bałtyckiego (paragraf 14) podpisaną w Ronneby w 1990 roku, w której premierzy i przedstawiciele wysokiego szczebla Państw Morza Bałtyckiego zadeklarowali wolę opracowania kompleksowego programu ochrony przyrody, między innymi, poprzez ustanowienie obszarów chronionych reprezentujących różne ekosystemy bałtyckie oraz ich faunę i florę, a także mając na uwadze znaczenie nadane sprawom ochrony przyrody na
XIV Naradzie Komisji Helsińskiej, jak również intencję Komisji

przyspieszenia prac w tym zakresie,

PRZYPOMINAJĄC TAKŻE Zalecenia Międzynarodowego Seminarium na temat Ochrony Obszarów Wrażliwych (Malmö, Szwecja, 25–28 września 1990 roku) oraz Zalecenia Międzynarodowego Seminarium na temat Ochrony Przyrody i Różnorodności Biologicznej Regionu Morza Bałtyckiego (Runö, Szwecja, maj 1991 roku), jak również na decyzje podjęte podczas Konferencji UNCED w Rio de Janeiro w 1993 roku, a w szczególności przypominając konwencję dotyczącą ochrony różnorodności biologicznej, podpisaną przez wszystkie Państwa Strony Konwencji Helsińskiej oraz zalecenia dla państw przybrzeżnych zawarte w „Agendzie 21”,

BĘDĄC ŚWIADOMA tego, że naturalne obszary strefy brzegowej, będące strefą stałego dynamicznego kontaktu lądu z morzem:

  • są systemem o wielkim biologicznym bogactwie, różnorodności i produktywności,

  • tworzą siedlisko dla wąsko wyspecjalizowanych i często zagrożonych gatunków dzikiej fauny i flory, jak również siedlisko dużych populacji żerujących i migrujących ptaków,

  • tworzą krajobraz charakteryzujący się naturalnym pięknem,

  • mają duże znaczenia rekreacyjne,

  • stanowią naturalne bogactwo, które staje się coraz rzadsze,

BIORĄC POD UWAGĘ Zalecenia Regionalnego Seminarium Morza Bałtyckiego (Nyköping, Szwecja, 7–11 czerwca 1993 roku) dotyczące specjalnego prawodawstwa na rzecz ogólnej ochrony pasa brzegowego,

 prawodawstwa na rzecz ogólnej ochrony pasa brzegowego,

BIORĄC TAKŻE POD UWAGĘ, że w wielu krajach bałtyckich znaczna część strefy brzegowej pozostała praktycznie w nienaruszonym stanie przez ostatnie 50 lat, i z tego względu posiada nadzwyczajną wartość przyrodniczą i estetyczną,

BĘDĄC GŁĘBOKO ZANIEPOKOJONA rosnącą presją na rzecz komercyjnego wykorzystania przybrzeżnych obszarów naturalnych, szczególnie w państwach będących w okresie przemian gospodarczych i w krajach, w których nie ma przepisów o ochronie strefy brzegowej, oraz konsekwencjami, jakie presja ta może mieć dla biologicznej różnorodności całego Obszaru Morza Bałtyckiego,

DOCENIAJĄC działania już podjęte przez poszczególne Państwa Morza Bałtyckiego w celu ochrony pasa brzegowego.

BĘDĄC ŚWIADOMA, że potrzebne są szybkie działania, aby powstrzymać dalszą degradację naturalnych obszarów strefy brzegowej, szczególnie w krajach, w których nie ma przepisów o ochronie strefy brzegowej,

ZALECA rządom Państw Stron Konwencji Helsińskiej, aby:

    a. podjęły wszelkie odpowiednie środki w celu zapewnienia ochrony pasa brzegowego,

    b. ustanowiły ogólnie chronioną strefę pasa brzegowego, poza obszarami miejskimi i istniejącymi terenami osadniczymi, której szerokość powinna zostać określona w oparciu o naturalne i krajobrazowe walory wybrzeża, i która rozciągałaby się przynajmniej od 100 do 300 m od średniej linii wody w kierunku morza i lądu;

     c. na tym obszarze chronionego pasa brzegowego:

  1. zabroniona została działalność prowadząca do trwałej zmiany przyrody lub krajobrazu, taka jak: wydobywanie osadów i minerałów, wznoszenie obiektów (z wyjątkiem niezbędnych obiektów związanych z obiektami w już istniejących gospodarstwach rybnych lub rolniczych i saunach), budowa przystani jachtowych, dróg, miejsc kempingowych itp., z wyjątkiem przypadków uzasadnionych szczególnym interesem społecznym, oraz wtedy, gdy udowodniono, że nie można znaleźć do tych celów innych, mniej wrażliwych miejsc;

  2. ograniczona została także intensywna gospodarka leśna i rolna, w tym prace melioracyjne.

d. wyjątki od postanowień w punktach b) – c) mogły być ustanawiane na podstawie planów zagospodarowania i zatwierdzane przez właściwe władze administracyjne,

e. utworzona została przybrzeżna strefa planowania, rozciągająca się od średniej linii wody w kierunku lądu na co najmniej 3000 m, w której zasadniczy rozwój budownictwa i inne duże, trwałe zmiany przyrody i krajobrazu, wymagałyby sporządzenia miejscowego planu zagospodarowania, włącznie z wykonaniem oceny oddziaływania na środowisko, i zatwierdzenia przynajmniej na szczeblu administracji regionalnej;

ZALECA TAKŻE, aby Państwa Strony podjęły działania tak szybko, jak to możliwe, i złożyły Komisji sprawozdania w 1996 roku, a następnie co 3 lata,

ZALECA DALEJ, aby Grupa Robocza EC NATURE pozostawała w kontakcie z Państwami-Stronami w celu wymiany informacji i współpracy w tym zakresie.

<<<POWRÓT